Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Κρατικά επιχορηγούμενο παραμένει κατά βάση το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας, παρά το μπαράζ των περικοπών τις οποίες έχουν υποστεί οι κύριες συντάξεις τη μνημονιακή περίοδο 2010-2018.
Αυτό αποκαλύπτουν τα στοιχεία του τελικού σχεδίου προϋπολογισμού του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) για το 2019. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το 55% των εσόδων του θα προέλθει από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ μόλις το 40% θα προκύψει από ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών, μισθωτών και μη μισθωτών. Το υπόλοιπο 15% των εσόδων θα προέλθει από κοινωνικούς πόρους, επιχειρηματική δραστηριότητα κλπ.
Ωστόσο, η συνεισφορά του κράτους στην πληρωμή των συντάξεων είναι δραματικά μεγαλύτερη για τους αγρότες, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους δημοσίους υπαλλήλους σε σχέση με εκείνη για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.
Και αυτό γιατί καλύπτει τα 9/10 της συνταξιοδοτικής δαπάνης του τέως τέως ΟΓΑ και τα ¾ της δαπάνης των τέως ΟΑΕΕ και τέως ΕΤΑΑ, αλλά και του Δημοσίου. Αντίθετα, η συνεισφορά του στις συντάξεις του τέως ΙΚΑ βρίσκεται κάτω από το ½ της σχετικής δαπάνης.
Έτσι ενώ ο νόμος Κατρούγκαλου επέφερε, παρά τις υπαρκτές στρεβλώσεις και εξαιρέσεις, ενιαίους κανόνες στις εισφορές και τις παροχές της κύριας ασφάλισης (π.χ. επέβαλε εισφορές 20% στο εισόδημα των επαγγελματιών, όπως ίσχυε και στους μισθωτούς, μία ενιαία εθνική σύνταξη κλπ.), δεν έφερε ενιαία αντιμετώπιση των συντάξεων ως προς το ύψος της κρατικής επιχορήγησης. Και αυτό γιατί η εν λόγω χρηματοδότηση καλύπτει ποσοστό της συνολικά απαιτούμενης δαπάνης ανά ασφαλιστική κατηγορία, το οποίο ξεκινά από λίγο λιγότερο από το ½ (τέως ΙΚΑ) και φτάνει τα 9/10 (τέως ΟΓΑ).
Αναλυτικότερα, το κράτος θα καταβάλλει το 2019 το κονδύλι των 13,880 δισ. ευρώ επί συνόλου 24,143 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να είναι τα συνολικά έσοδα του ΕΦΚΑ.
Από τα 13,880 δισ. ευρώ, τα 9,613 δισ. ευρώ θα αποτελούν επιχορήγηση για τις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή για τα τέως ταμεία του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ, του ΕΤΑΑ, του ΟΓΑ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, ενώ τα υπόλοιπα 4,1 δισ. ευρώ θα αφορούν επιχορήγηση για τις συντάξεις του Δημοσίου.
Την ίδια ώρα, τα έσοδα του ΕΦΚΑ από τις εισφορές κύριας σύνταξης θα είναι κατά ¼ χαμηλότερα σε σχέση με τα έσοδα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Συγκεκριμένα, προβλέπονται στα 10,263 δισ. ευρώ. Σημαντική είναι όμως η συμβολή του κράτους και στο πεδίο των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς τα 1,659 δισ. ευρώ (από τα συνολικά 10,263 δισ. ευρώ) θα προέλθουν από τις εισφορές για τους δημοσίους υπαλλήλους.
Παράλληλα, 936 εκατ. ευρώ, αναμένονται από παλιότερες εισφορές και όχι από τις τρέχουσες, δηλαδή από έσοδα από ρυθμίσεων ληξιπροθέσμων οφειλών. Από εκεί και πέρα, 6,424 δισ. ευρώ αναμένονται από τις τακτικές, δηλαδή τρέχουσες μηνιαίες εισφορές των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, 973 εκατ. ευρώ από τις εισφορές των αυταπασχολουμένων (σ.σ. ασφαλισμένων στον τέως ΟΑΕΕ και το τέως ΕΤΑΑ), ενώ μόλις 269 εκατ. ευρώ αναμένονται από τις εισφορές των αγροτών (σ.σ. ασφαλισμένων τέως ΟΓΑ).
Ωστόσο, η δαπάνη για τις συντάξεις του ΟΓΑ θα ανέλθει το 2019 σε 2,998 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, τα υπόλοιπα -πέραν των 269 εκατ. ευρώ που θα προέλθουν από τις εισφορές των οικονομικά ενεργών αγροτών αλλά και των όποιων εσόδων από ρυθμίσεις κλπ.- 2,729 δισ. ευρώ που απαιτούνται για τις συντάξεις των αγροτών καλύπτονται σε γενικές γραμμές από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δηλαδή το 91% της συνταξιοδοτικής δαπάνης για τις αγροτικές συντάξεις χρηματοδοτείται ουσιαστικά από το κράτος, ενώ μόλις το 9% από τις εισφορές των αγροτών.
Όσον αφορά τη συνταξιοδοτική δαπάνη για τις συντάξεις των αυταπασχολούμενων (τέως ΟΑΕΕ, τέως ΕΤΑΑ), θα ανέλθει στα 4,036 δισ. ευρώ, την ώρα που τα έσοδα από τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών αναμένεται να φτάσουν -όπως προαναφέρθηκε- μόλις στα 973 εκατ. ευρώ. Έτσι τα υπόλοιπα 3,060 δισ. ευρώ (εξαιρουμένων των όποιων εσόδων από τις ρυθμίσεις ληξιπροθέσμων οφειλών, αξιοποίηση περιουσίας κλπ.) που απαιτούνται για τις συντάξεις των επαγγελματιών θα προέλθουν εν πολλοίς από την κρατική επιχορήγηση. Με άλλα λόγια, πάνω–κάτω το 75% της δαπάνης για τις συντάξεις των αυταπασχολούμενων καλύπτεται από το κράτος, ενώ μόλις το 25% από τις εισφορές των οικονομικά ενεργών επαγγελματιών.
Καλύτερη σε σχέση με τους αγρότες και τους αυταπασχολούμενους αναμένεται να είναι το 2019 η αναλογία εσόδων κράτους–ασφαλισμένων στον χώρο των μισθωτών. Συγκεκριμένα, από τα 11,544 δισ. ευρώ τα οποία θα απαιτηθούν για την πληρωμή των συντάξεων του τέως ΙΚΑ, τα 6,424 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από τις τακτικές εισφορές εργοδοτών και μισθωτών. Με άλλα λόγια, τα υπόλοιπα 5,120 δισ. ευρώ (πλην των εσόδων από ρυθμίσεις, επιχειρηματική δραστηριότητα), θα καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δηλαδή το 56% της δαπάνης για τις συντάξεις του τέως ΙΚΑ καλύπτεται από τις εισφορές, ενώ σχεδόν το 44% από το κράτος.
Παράλληλα, από τα 6,344 δισ. ευρώ της δαπάνης για τις συντάξεις του Δημοσίου, μόλις τα 1,659 δισ. ευρώ θα προέλθουν από εισφορές (26%) ενώ τα υπόλοιπα 4,685 (74%) δισ. ευρώ από τακτική κρατική επιχορήγηση.
Πηγή: capital.gr
Leave a comment